DAFTAR RINGKASAN PERISTIWA DAN TANGGAL-TANGGAL DALAM NASKAH
PART 3
Pu
puh |
Tembang | No Bait | Kutipan | Terjemahan | Keterangan |
---|---|---|---|---|---|
76 | Sinom | 25 | Pěsthine kula sěngaja,
sakarsanya Kangmas uni, nanging sampun aběběka, panjěněngan kula benjing, kalih tamtune benjing, kangmas badhe měngsah tělu, Ngayogya wit prakara, ping kalih měngsah Kumpni, kaping tiga měngsah dhatěng ing kawula. |
Seharusnya saya sengaja (membiarkan)
kehendak kakanda tadi. Tetapi janganlah menyerang, anda dan saya kelak dan tentunya kelak kakanda akan memusuhi tiga. Yogyakarta permasalahan awalnya, yang kedua bermusuhan dengan Kumpeni, yang ketiga bermusuhan dengan saya.” |
Pangeran Mangkunegara meminta GKR Bendara kembali ke Surakarta. Namun GKR Bendara tidak mau. Pangeran Mangkunegara marah dengan tanggapan istrinya, ia hendak menyerang Yogya namun dicegah oleh Sunan. Sunan akhirnya menyerahkan persoalan ini untuk diselesaikan idlir Semarang. |
82 | Pangkur | 37 | Měngkana sampun antara,
prapteng janji ing ari Akad nuli, tanggal ping limalasipun, ing wulan Běsar samya, asiyaga sakehning pratiwa anung, wus pěpak aneng pahěman, sagunging bupati mantri. |
Demikianlah sudah beberapa hari
tibalah saat hari Ahad tanggal kelimabelas di bulan Besar semua siaga beberapa punggawa unggulan, sudah lengkap di paheman semua bupati dan mantri |
|
89 | Asmaradana | 31 | Namung si Suryaněgari,
iku kěng suntuduh karya, ngaděga neng gunung age, srupane bawah Ngayogya, ya padha irupana, Suryaněgara wotsantun, wus měsat saking byantara. |
Hanya si Suryanegara
itu yang kuperintahkan bertindak, berjaga di gunung. Semua yang di bawah Yogyakarta, itu rebutlah .” Suryanegara menghormat dan sudah keluar dari penghadapan. |
|
91 | Sinom | 49 | Pasthine ya aku prapta,
tětěmu lan Sri Bupati, ing dina Rěbo kěng ta(ng)gal, sělikur Rabingulakir, Jimawal ingkang warsi, angka sewu ěněm atus, walung dasa lělima, Ki Běslam anulya kardi, surat roro anulya supatra dadya. |
Pasti aku datang
bertemu dengan Sri Raja, (besok) hari Rabu tanggal 21 Rabiulakir, tahun Jimawal seribu enam ratus delapan puluh lima.” |
|
100 | Pangkur | 3-6 | 3. Risampunire měngkana,
wiyosipun Eyang ngaturi uning, yen ing mangke Děler wau, kang ngrěnggani Sěmarang, Dler Sěmberah mangke sampun temponipun, kapěrlos inggih mantuka, dhatěng něgari Kumpěni.
4. Ingkang gěntosi lampahnya, nama Děler kang ngrěnggani Sěmawis, prentah sak-anteronipun, wadya Pasisir Jawa, nama Idler Johan Pos jujulukipun, yen sampun antawis lama, wontěn něgari Sěmawis.
5. Amasthi laju panggihya, layyan ingkang wayah Nata kěkalih, Ngayogya Surakarteku, tanggal ping kalih dasa, amarěngi Rabingulakir kěng taun, sewu němatus těnggaknya, sangangdasa sirah katri. 6. Děler rumiyin apanggya, lan kang wayah nateng Surakarteki, yen wus kalih wělas dalu, Děler laju apanggya, lang kěng wayah KangJěng Sultan Ngayogyagung, lawan malih ingkang eyang, tur priksa wayah Nrěpati. |
3. Setelah demikian,
maksud kakek memberi tahu kalau sekarang Idler yang menduduki Semarang, Idler Semberah sudah waktunya dihentikan untuk dipulangkan ke negri Kompeni.
4. Yang menggantikan tugas, nama Idler yang menguasai Semarang dan pemerintah di sekitar rakyat Pesisir jawa Idler Johan Pos gelarnya. Kalau sudah beberapa lama berada di Semarang
5. Pasti akan bertemu Dengan cucunda Raja berdua, Yogyakarta dan Surakarta, Pada tanggal dua puluh Di bulan Rabiulakir tahun seribu enam ratus puluhannya sembilan puluh kepala tiga.
6. Idler terlebih dahulu bertemu Dengan cucunda raja Surakarta, Kalau sudah dua belas malam Idler lalu bertemu dengan cucunda Kanjeng Sultan Yogyakarta. Dan lagi kakeknda memberitahu cucu Raja |
|
101 | Sinom | 6-7 | 6. Eh kabeh wong Surakarta,
padha mituhua mami, yen ing měngko karsaningwang, si Mangkupraja saiki, sunpocot lakuneki, dene tan ana gaweku, nora nguwisi karya, wus mari dadi pěpatih, Mangkupraja ingsun tuduh anyabranga. 7. Marang ing Selong něgara, ja mulih mring nagri maning, dene ingkang ingsun akat, agěnteni dadya patih, omah sun lawas iki, Sasrawijaya ranipun, arane adipatya, Sasradiningrat nguyuni, gědhe cilik wadyaningsun Surakarta. |
6.“Hai semua orang Surakarta,
patuhlah kepadaku, kalau sekarang aku ingin Si Mangkupraja sekarang aku pecat tugasnya. Karena tak bisa membantuku, tak bisa menyelesaikan tugas, sudah berhenti sebagai patih, mangkupraja aku perintahkan menyeberang
7. Ke negeri Selong, jangan kembali ke negri ini lagi, adapun yang aku angkat menggantikan menjadi patih, orang lamaku ini Sasrawijaya namanya, gelarnya Adipati Sasradiningrat mengayomi Rakyatku Surakarta kecil dan besar. |
Patih Surakarta dibuang ke Ceylon, Srilanka karena dianggap gagal mengemban tugas menumpas pemberontakan Mas Guntur/Pangeran Anom. |
103 | Asmaradana | 3 | Sapěkěn ingkang antawis,
Děler neng Ngayogyakarta, wus pamit marang Sang Katong, umatuk dhatěng Sěmarang, inggih sampun kalilan, dhumatěng Kangjěng Sang Prabu, dalunya Děler gya budhal. |
Kurang lebih satu minggu
Idler berada di Yogyakarta. (Idler) sudah berpamitan pada Sang Raja akan kembali ke Semarang, sudah diijinkan oleh Kanjeng Sang Prabu. Pada malam hari Idler berangkat, |
Kunjungan idlir baru ke Yogyakarta. |
14-15 | 14. …
tan winarna antareku, wus těka ing dina Soma.
15. Jěng Gusti Pangran Dipati, wusing ngijabakěn lawan, Saasrawinata putrane, mangkana sampun kěpanggya, putri kělawan putra, lah ing kono karseng Prabu, rintěn dalu akasukan. |
14. …
Tak diceritakan beberapa waktu, sudah tiba di hari Senin,
15. Kanjeng Gusti Pangeran Adipati sudah dinikahkan dengan putri Sasrawinata. Demikianlah sudah dipertemukan putri dengan putra, nah karena itu Raja menghendaki siang malam merayakannya. |
Pernikahan Pangeran Adipati dengan putri Sasrawinata/ | ||
106 | Kinanthi | 28-29 | 28. Tatkalanira ing wau,
pangijabe Kangjěng Gusti, lan Putri Pakuningratan, Sěnen Kěliwon marěngi, tanggalipun ping walulas, ing sasi Jumadilakir.
29. Ing taun Alip anuju, ya mangsa Kasa puniki, lambang Klawu wukunira, Wuye dipunsěngkalani, Wulan Trus Mani sing Jagat, mangkana ingkang winarni. |
28. Saatnya tadi,
Pernikahan Kanjeng Gusti dan Putri Pakuningratan pada hari Senin Kliwon tanggal delapan belas di bulan Jumadilakir
29. tahun Alip pada masa Kasa, wuku Kulawu Wuye dengan sengakalan, Wulan Trus Manising Jagat. Demikianlah diceritakan, |
Pernikahan putra mahkota dengan putri Pakuningratan. |
108 | Durma | 1 | Dyan warnaněn wau kang dadya pěngawat,
kanan kělawan kering, Dyan Suraněgara, lawan Jayaněgara, sarěng miyat wong Kumpěni, campuh ing yuda, lawan Ělor Ngabei. |
Dan diceritakan yang menjadi pengawal
kanan dan kiri, Raden Suranegara dan Jayanegara setelah melihat prajurit Kompeni bertarung perang melawan Ngabei Lor |
|
110 | Dhandhanggula | 8-9 | 8. Marang Patih Danurja saiki,
gon sunarsa ya sa-Prabayěksa, apa uwis pěpak kabeh, Kya Patih wotsantun, i(ng)gih sampun samya měpaki, yen wus pěpak Danurja, garapěn den-gupuh, aděgna ing dina Buda, tanggal ping rongpuluh sasi Sapar iki, iya ing taun Ědal.
9. Besuk esuk karsaningsun Patih, masanggrahan Gědhong Pasědhahan, lawan iya sarupane, Danurěja sireku, pratiwengsun bupati mantri. lawan renira Rangga, sakancanireku, bupati Mancaněgara, iya běcik belanana ingsun ugi, padha měkajangana. |
8. kepada Patih Danureja,
“Keinginanku membuat bangsal Prabayeksa apakah sudah lengkap semua?” Kyai Patih menghormat, “Ya sudah semua lengkap.” “Kalau sudah lengkap Danureja segera kerjakanlah, mulailah di hari Rabu tanggal dua puluh bulan Safar di tahun Dal.
9. Besok pagi aku menghendaki Patih, di Gedung Pasedhahan dengan semuanya. engkau Danureja, punggawaku bupati dan mantri, serta adikmu Rangga dan bawahannya bupati Mancanegara. Ya sebaiknya temanilah aku juga berjaga dan berkumpul. |
Pembangunan Bangsal Prabayeksa yang membutuhkan waktu selama 3 bulan. Pembangunan dimulai para hari Rabu, tanggal 20, bulan Safar, tahun Dal, masa Kasa, wuku Wuye, dengan sengkalan Tata Trus Angobahken Jagat.DAFTAR RINGKASAN PERISTIWA DAN TANGGAL-TANGGAL DALAM NASKAH |
15-16 | 15. Para putra tanapi Jěng Gusti,
langkung suka Sang Sri Naranata, wus sětaun antarane, karsanira Sang Prabu, karya langěn ingkang anami, ing Gědhong Pulo Arga, pura dadya sampun, antara ing tigang warsa, karya masjid tan lami anulya dadi, warsa Lip siněngkalan. 16. Gapura Trus Kawayang ing Jalmi, sěrambinya aděge kěng warsa, kepinetang sěngkalane, … |
16. para putra dan juga Kanjeng Gusti.
sangat senang Sang Sri Raja. Sekitar sudah setahun Sang Raja menghendaki membuat tempat bersenang-senang namanya di Gedong Pulo Arga. istana sudah jadi sekitar tiga tahun, membuat masjid tak lama lalu jadi di buat sengkalan tahun Alip.
16. Gapura Trus Kawayang Jalmi, tahun berdirinya serambi, dihitung sengkalannya, Jalmanira Muluk … |
|
Baca juga : Pengalaman Mewah di Hotel Bintang Lima Yogyakarta
DAFTAR RINGKASAN PERISTIWA DAN TANGGAL-TANGGAL DALAM NASKAH – Untuk informasi mengenai penelitian pariwisata, berupa kajian atau pendampingan lebih lanjut dapat menghubungi Admin kami di(0812-3299-9470).
No responses yet