Kutip Bait Tembang Dhandhanggula
8. Dhandhanggula | ||
Bait | Alih Aksara | Terjemahan |
(1) | Pasliyun saking nagri Bĕtawi, ngaturi Panĕmbahan Purbaya, sĕngadi General mangke, ingkang arsa tĕtĕmu, lan Nĕmbahan Purbaya tuwin, gandhek dalĕm sĕmana, praptane (h. 180) anuju, amundhut Pangeran Harya, lah ing ngriku gandhek Pasliyun nyarĕngi, angkate kur-ungkuran. | Pasliyun dari Nagari Betawi mempersilakan Panembahan Purbaya, dengan dalih General ingin bertemu dengan Panembahan Purbaya. Dan kedatangan utusan itu, hendak mengajak Pangeran Harya. Di situlah duta Pasliyun membersamai. Berangkatnya depan belakang. |
(2) | Sampun layar sangking ing Sĕmawis, Panĕmbahan lan sarowangira, parestri lara tangise, asangĕt ing gĕgĕtun, tamtunipun kĕna ing sandi, ngomadaka Wĕlanda, maleca ing wuwus, sĕdyarsa sami ngamuka, pan wus kasep gĕgamane wus denpeki, yata gantya winarna. | Panembahan dan pengikutnya sudah berlayar dari Semarang. Para perempuan bersedih. Sangat-sangat kecewa, pastilah telah terkena jebakan tipu muslihat Belanda. Ingkar ucapannya. Semuanya ingin mengamuk, tetapi telah terlambat. Persenjataan sudah dirampas. Ialah ganti yang diceritakan. |
(3) | Ika Pangeran Harya Dipati, Anom prapteng nagri Kartasura, lajĕng sowan jro kĕdhaton, ing rama maswi ngujung, langkung kangĕn Sri Narapati, nanging Pangeran Harya, sruning susah kalbu, gĕng trĕsnaning rama paman, botĕn lami putra pinaringan sabin, kalih blah ewu karya. | Pangeran Harya Dipati Anom sampai di Nagari Kartasura kemudian menghadap ke dalam istana. Kepada ayahanda menghatur sembah. Sang raja sangat kangen, tetapi Pangeran Harya sangat sudah di hati. Sangat besar cinta kasihnya kepada sang paman. Tidak lama sang putra diberi sawah dua 1500 luasnya. |
(4) | Ngĕlih nama Pangran Harya mangkin, Mangkunĕgara ing Kartasura, kocap malih lah ing kono, ingkang lumakyeng nglaut, sampun prapta nagri Bĕtawi, Panĕmbahan Purbaya, lan sarowangipun, Panĕmbahan Herucakra, pan binucal dhatĕng pulo Kap anunggil, (h. 181) rakanya sĕpuh pyambak. | Berganti nama Pangeran Harya nanti, Mangkunegara di Kartasura. Diceritakan lagi di sana yang sedang berlayar di laut sudah sampai di Nagari Betawi. Panembahan Purbaya lan pengikutnya, Pangeran Herucakra dibuang ke Pulau Kap bergabung dengan kakandanya yang paling tua. |
(5) | Pangran Bei tinarka marahi, dene Adipati Natapura, tanapi Surapatine, myang Suradilaga wus, miwah Jaka Tangkĕban tuwin, sampun samya binucal, dhatĕng Selong wau, Panĕmbahan Purubaya, aneng beteng alang-alang dera wrĕgil, lan putra garwanira. | Pangeran Bei dituduh sebagai penyebab Adipati Natapura, dan Surapati, dan Suradilaga, juga Jaka Tingkeban semuanya sudah dibuang ke Selong. Panembahan Purbaya berada di benteng yang dijaga ketat olehnya tinggal bersama anak istrinya. |
(6) | Pangeran Jimat ingkang winarni, prapteng Kartasura kinunjara, pun upas lan sĕntanane, Dyan Sewanĕgara wus, tumut kinunjara prasami, sira Pangeran Jimat, pĕjah ngĕndhat ngriku, aneng jro kunjara upas, Raden Sewanĕgara wus denluwari, sinungkĕn Pangran Sampang. | Pangeran Jimat yang diceritakan sampai di Kartasura dipenjara. Upas dan kerabatnya, yaitu Raden Sewanegara sudah ikut dipenjara semia. Pangeran Jimat mati bunuh diri di situ berada di dalam penjara upas. Raden Sewanegara sudah dilepaskan diberikan kepada Pangeran Sampang. |
(7) | Binĕkta mantuk Madura nagri, nahan sĕdhereke Surapatya, Raden Surahim wastane, kang wontĕn Desa Dhumpul, amiyarsa kadange sami, binujuk ing Wĕlanda, langkung nĕpsunipun, mĕdal sangking Dhumpul sigra, padhusunan Pasĕdhahan denbahaki, wong cilik binoyongan. | Dibawa pulang ke Nagari Madura. Demikian pula saudara Surapati, yaitu Raden Surahim namanya yang berada di Desa Dhumpul mendengar saudaranya dijebak Belanda. Sangat marah, keluar dari Dhumpul segera Desa Pasedhahan dirampas. Rakyat kecil diajak serta. |
(8) | Sampun agĕng wa- (h. 182) u ponang baris, kathah nungkul tiyang Pasuruhan, katur ing Sinuhun mangke, wong mancanĕgara wus, kang tinuduh kinen nglurugi, sampun prapta ing Malang, rame dennya pupuh, Surahim karoban lawan, wus lumayu puruge dhatĕng wanadri, Dhumpul wus ingobongan. | Sudah besar barisannya, orang Pasuruhan banyak yang tunduk diberikan kepada Sinuhun. Orang mancanegara sudah ditunjuk disuruh menyerang telah sampai di Malang. Ramai kecamuk perang. Surahim tertimpa lawan. Sudah berlari tujuannya hutan. Dhumpul sudah dibakar. |
Baca juga : Kutip Bait Tembang Sinom
Untuk informasi mengenai penelitian pariwisata, berupa kajian atau pendampingan lebih lanjut dapat menghubungi Admin kami di(0812-3299-9470).
No responses yet